Doktorzy Honoris Causa
Profesor Juri D. Kropotov ukończył Wydział Fizyki na Uniwersytecie w Leningradzie w 1972r. (obecnie St. Petersburg). Obronił 3 rozprawy doktorskie, a także uzyskał tytuł profesora w dziedzinie neurofizjologii. Obecnie pełni funkcję Dyrektora Laboratorium Neurobiologii Instytutu Ludzkiego Mózgu Rosyjskiej Akademii Nauk w Sankt Peterburgu oraz jest profesorem w Instytucie Psychologii Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii w Trondheim.
Jest on światowej sławy specjalistą w zakresie badań nad ludzkim mózgiem, reprezentując neuronaukę poznawczą. Łączy w swych pracach wiedzę z zakresu nauk społecznych i biomedycznych, reprezentując w ten sposób nurt biopsychospołeczny nauk o zdrowiu. Jest autorem „teorii programowania działań ludzkich”. Jest założycielem bazy danych normatywnych QEEG dla dzieci i dorosłych w normie oraz patologii w HBI. Jego ostatnie badania nad moderowaniem parametrów mózgowych w procesie neuroterapii otwierają nowe możliwości uzyskiwania przez sportowców maksymalnej dyspozycji startowej (peak performance) podczas zawodów.
Prof. Juri D. Kropotov wspiera merytorycznie badania prowadzone w ramach Narodowego Centrum Psychologii Sportu AWFiS w Gdańsku. Współpraca z nim stwarza ogromną szansę dla naszej Uczelni, zarówno dla rozwoju nauk społecznych, medycznych jak i biologicznych.
Prof. Lucedio Greci jest absolwentem najstarszego uniwersytetu na świecie, Uniwersytetu w Bolonii, gdzie w 1967 roku został zatrudniony na stanowisku asystenta. Od roku 1985 jest profesorem na Uniwersytecie w Anconie. Jest On wybitnym specjalistą w dziedzinie chemii i biochemii wolnych rodników. Do największych osiągnięć naukowych Jego zespołu należy między innymi opracowanie metod syntezy stabilnych wolnych rodników oraz wykazanie, że niektóre antyoksydanty mogą działać prooksydacyjnie, jak i to, że wolne rodniki mogą działać jak antyoksydanty. Profesor Greci był pionierem tego rodzaju badań na świecie. Współpraca i przyjaźń z AWFiS w Gdańsku zapoczątkowana przez prof. Jerzego Popinigisa trwa już od ponad tyrzydziestu lat. Dzięki Jego staraniom AWFiS, wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Politechniką Gdańską, został włączony w pierwszy program TEMPUS, finansowany przez Unię Europejską. Program ten pozwolił wielu naszym pracownikom i studentom na odbycie staży zagranicznych, a zakupiony sprzęt naukowy służy trójmiejskim naukowcom do dnia dzisiejszego.
Dzięki Jego staraniom AWFiS, wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Politechniką Gdańską, został włączony w pierwszy program TEMPUS, finansowany przez Unię Europejską. Program ten pozwolił wielu naszym pracownikom i studentom na odbycie staży zagranicznych, a zakupiony sprzęt naukowy służy trójmiejskim naukowcom do dnia dzisiejszego.
Prof. Enrico Bertoli jest absolwentem Uniwersytetu w Pawi, a tytuł doktora uzyskał na Uniwersytecie Warwick w Anglii. Od 1983 jest profesorem na Uniwersytecie w Anconie we Włoszech. Przez wiele lat pełnił funkcje dyrektora Instytutu Biochemii oraz Szkoły Żywienia. Jest On wybitnym specjalistą w dziedzinie biochemii i żywienia człowieka. Do największych osiągnięć naukowych Jego zespołu należy między innymi badanie zależności pomiędzy strukturą i funkcją istotnych biomolekuł błon biologicznych, a chorobami metabolicznymi. Jest On pionierem tego rodzaju badań na świecie.
Współpraca i przyjaźń z Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku zapoczątkowana przez Śp. Prof. Jerzego Popinigisa trwa już od ponad trzydziestu lat. Dzięki Jego staraniom AWFiS wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Politechniką Gdańską został włączony w pierwszy program TEMPUS finansowany przez Unie Europejską. Program ten pozwolił wielu naszym pracownikom i studentom na odbycie staży zagranicznych, a zakupiony sprzęt naukowy służy trójmiejskim naukowcom do dnia dzisiejszego.
Prof. dr hab. Tadeusz Ulatowski urodził się w 1923 roku w Łodzi. Jako szesnastoletni chłopiec ochotniczo zgłosił się do armii gen. Franciszka Kleeberga. Brał udział w bitwie pod Kockiem, dostał się do niemieckiej niewoli, skąd udało mu się uciec. Działał konspiracyjnie w harcerskich Szarych Szeregach.Jest absolwentem Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie i z tą właśnie uczelnią związany jest zawodowo od 1948 roku. Był kierownikiem Zakładu Teorii Sportu, prorektorem, a w latach 1971-1974 i 1981-1986 sprawował funkcję rektora. Był także m.in. Dyrektorem Instytutu Naukowego Kultury Fizycznej, Przewodniczącym Komisji Nauki i Wdrożeń Komitetu Nauk o Kulturze Fizycznej PAN oraz Prezesem Polskiego Towarzystwa Naukowego Kultury Fizycznej, którego był założycielem. Jest jednym z największych autorytetów naukowych w dziedzinie teorii sportu, autorem kilku podręczników i około 300 opracowań naukowych i metodyczno-szkoleniowych. Jego "Teoria treningu sportowego" została przetłumaczona m.in. na angielski, francuski, hiszpański, włoski i arabski i została rozpowszechniona w kilkudziesięciu krajach świata. Współtworzył i redagował wiele periodyków, m.in. „Sport Wyczynowy”, „Nauka – praktyce” i „Trening”.
Profesor Ulatowski to nie tylko wspaniały erudyta i wybitny naukowiec. Był także znakomitym sportowcem, reprezentantem Polski w piłce ręcznej i koszykówce. W tej drugiej dyscyplinie sportu zdobywał mistrzostwo kraju, najpierw jako zawodnik AZS-u Warszawa i YMCA Łódź, a potem jako trener warszawskiej Legii. Prowadził też jako szkoleniowiec koszykarskie reprezentacje Polski kobiet i mężczyzn, a potem sprawował funkcję Przewodniczącego Rady Trenerów PZKosz. Aktywnie działał w Polskim Komitecie Olimpijskim, będąc przez ponad 10 lat Przewodniczącym Komisji Sportowej, a także – przez dwie kadencje – Wiceprezesem PKOl.
Za swoje osiągnięcia został uhonorowany wieloma odznaczeniami, medalami i nagrodami; jest Kawalerem Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, otrzymał Order Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, tytuły Zasłużonego Nauczyciela i Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej oraz wiele złotych i srebrnych odznak polskich związków sportowych i innych organizacji kultury fizycznej.
Irena Szewińska
jest powszechnie uznawana za najlepszą polską lekkoatletkę wszech
czasów. W pięciu olimpijskich startach zdobyła 7 medali, 10 razy
stawała na podium mistrzostw Europy, 12 razy ustanawiała rekordy
świata. 23 razy zdobywała mistrzostwo Polski, a rekordy kraju
ustanawiała 54 razy. 50 razy reprezentowała Polskę w meczach
międzypaństwowych. Czterokrotnie, w latach 1965, 1966, 1974 i 1976,
triumfowała w prestiżowym plebiscycie "Przeglądu Sportowego" na
najlepszego sportowca Polski, a w 1974 roku triumfowała w plebiscycie
międzynarodowych agencji prasowych na najlepszą sportsmenkę świata. W
1998 roku, w plebiscycie "Polityki", "Sportu" i "Tempa", uznano Ją za
postać numer jeden polskiego sportu w XX wieku.
Występ na Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku okrasiła zdobyciem dwóch medali: złotego w biegu na 200 m i brązowego na 100 m. Po urodzeniu syna powróciła na sportowe areny w 1971 roku, zdobywając na mistrzostwach Europy w Helsinkach brązowy medal w biegu na 200m, a rok później powtórzyła to osiągnięcie podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium.
Ponownie zadziwiła sportowy świat w roku 1974. Najpierw, 13 czerwca w Poczdamie, ustanowiła rekord świata w biegu na 200 m (22,21 s), a niespełna dwa miesiące później we wspaniałym stylu wygrała biegi na 100 i 200 m podczas mistrzostw Europy w Rzymie ( w tej samej imprezie zdobyła jeszcze brązowy medal w sztafecie 4x100 m). Te osiągnięcia sprawiły, iż korespondenci agencji prasowych z całego świata wybrali Ją najlepszą sportsmenką globu. Rok później prezydent Francji Valery Giscard d'Estaing wręczył Jej osobiście nagrodę Francuskiej Akademii Sportu. W 1976 roku najpierw stała się pierwszą kobietą, która pokonała dystans 400 m w czasie poniżej 50 sekund (49,9 s - Warszawa, 22 czerwca), a potem - 29 lipca, podczas Igrzysk Olimpijskich w Montrealu - zdeklasowała rywalki ustanawiając fenomenalny rekord świata - 49,28 s.
Ten legendarny już dziś bieg jest dla wielu kibiców polskiego sportu najwspanialszym momentem w historii polskiej lekkiej atletyki. Ostatnim międzynarodowym sukcesem Ireny Szewińskiej było zdobycie dwóch brązowych medali - w biegu na 400 m i w sztafecie 4x400 m - podczas mistrzostw Europy w Pradze w 1978 roku. Oficjalnie zakończyła sportową karierę po Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie, gdzie z powodu kontuzji nie zakwalifikowała się do finału biegu na 400 m.
Irena Szewińska potrafiła harmonijnie połączyć sport z nauką; w 1970 roku ukończyła studia na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego i otrzymała tytuł magistra ekonomii. Tuż po zakończeniu kariery sportowej została członkiem Zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, którego prezesem jest od 1997 roku. W 1988 roku została wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego, a od 1998 roku jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.
Lista odznaczeń, nagród i wyróżnień przyznanych Irenie Szewińskiej jest wyjątkowo długa. W 1994 otrzymała Medal "Kalos Kagathos" przyznawany - przez działającą pod przewodnictwem Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego kapitułę - byłym sportowcom, którzy po zakończeniu kariery odnoszą sukcesy w życiu zawodowym, a w 1999 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Prof. dr hab. Władimir Płatonow urodził się w 1941 roku w Kijowie. Jego kariera naukowa związana jest z Narodowym Uniwersytetem Wychowania Fizycznego i Sportu Ukrainy, którą to uczelnię - wówczas noszącą nazwę Państwowy Uniwersytet Kultury Fizycznej w Kijowie - ukończył w 1962 roku. Po uzyskaniu w 1968 roku stopnia doktora został wykładowcą w Katedrze Pływania, którą kierował w latach 1975-77. W 1977 roku został Prorektorem ds. Nauki, obejmując jednocześnie kierownictwo Katedry Pływania. Stopień doktora habilitowanego nauk pedagogicznych otrzymał w 1979 roku, a zaledwie rok później został profesorem zwyczajnym. Od 1986 roku kieruje Katedrą Sportu Olimpijskiego i Profesjonalnego. W tym samym roku został Rektorem Państwowego Uniwersytetu Kultury Fizycznej, którą to funkcję pełni do dzisiaj. Od 1992 roku jest członkiem rzeczywistym Akademii Nauk Ukrainy.
Jego pierwsze publikacje poświęcone były pływaniu, ale wkrótce znacznie rozszerzył spektrum swoich zainteresowań naukowych i zajął się problemem adaptacji organizmu sportowca w procesie przygotowania ogólnego. Wydana wówczas i przetłumaczona na kilka języków obcych publikacja "Adaptacja w sporcie" była jedną z wielu monografii Jego autorstwa, będących fundamentalnymi źródłami w dziedzinie teorii sportu. Na imponujący dorobek naukowy prof. dr hab. Władimira Płatonowa składa się ponad 400 publikacji, w tym około 40 podręczników i monografii. Jego głęboko przemyślane analizy zawarte w dwutomowym "Sporcie olimpijskim" oraz "Ogólnej teorii przygotowania sportowca w sporcie olimpijskim" uważane są za jedną z najambitniejszych prób stworzenia integralnego systemu wiedzy dotyczącej sportu olimpijskiego.
Ważne miejsce w działalności publicystycznej prof. dr hab. Władimira Płatonowa zajmuje praca edytorska i organizacyjna, której celem jest rozwój i popularyzacja sportu olimpijskiego. Stworzony przez Niego periodyk "Nauka w olimpijskim sporcie" jest jednym z najbardziej cenionych i opiniotwórczych pism poświęconych szerokiemu wachlarzowi tematów związanych z ruchem olimpijskim, a zainicjowane w 1993 roku Międzynarodowe Kongresy Naukowe "Współczesny Sport Olimpijski i Sport dla Wszystkich" cieszą się ogromnym zainteresowaniem naukowców z wielu krajów.
O wielkim międzynarodowym autorytecie prof. dr hab. Władimira Płatonowa świadczą otrzymane przez Niego liczne wyróżnienia. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Chorwackiego, Kazachskiej Akademii Wychowania Fizycznego, Sportu i Turystyki, Rosyjskiego Uniwersytetu Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. W 1999 roku uhonorowany został Nagrodą Państwową Ukrainy w dziedzinie nauki i techniki. Jest członkiem Bałtyckiej Akademii Pedagogicznej i Ukraińskiej Akademii Nauk. Pełni funkcję Prezydenta Międzynarodowego Zrzeszenia Wyższego Kształcenia dla Wychowania Fizycznego i Sportu Krajów Europy Wschodniej i Azji Centralnej.
Prof. dr hab. Henryk Sozański urodził się w 1939 roku w Probużnie. Jego kariera naukowa związana jest z Akademią Wychowania Fizycznego w Warszawie; ukończył studia na tej uczelni w 1962 roku, stopień naukowy doktora nauk wychowania fizycznego Rada Wydziału Wychowania Fizycznego nadała Mu w 1970 roku, a stopień doktora habilitowanego - w 1987 roku. Tytuł profesora otrzymał w 1993 roku. Był Rektorem Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie w latach 1996-2002; funkcję tę pełni również obecnie, od 2005 roku.Spektrum zainteresowań naukowych prof. dr hab. Henryka Sozańskiego jest wyjątkowo szerokie. Początkowo zajmował się problematyką treningu w skokach lekkoatletycznych, by następnie skoncentrować się na badaniach dotyczących sprawności fizycznej, uwarunkowań i skutków treningu sportowego dzieci i młodzieży oraz obciążeń treningowych. Jego imponujący dorobek naukowy to ponad 300 publikacji, w tym kilkanaście monografii i podręczników; wiele tych prac przetłumaczono na języki obce.
Autorytet, jakim cieszy się w środowisku naukowym prof. dr hab. Henryk Sozański sprawił, iż wielokrotnie powierzano Mu najbardziej zaszczytne funkcje. Od roku 2005 przewodniczy Kolegium Rektorów Uczelni Wychowania Fizycznego (w latach 1999-2002 był jego wiceprzewodniczącym), a od 2007 roku jest członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (był w składzie komisji także w latach 2003-2005). Był Przewodniczącym Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Trenerów i redaktorem naczelnym kwartalnika "Wychowanie Fizyczne i Sport", jest też członkiem kolegiów redakcyjnych kilku specjalistycznych pism krajowych i zagranicznych. W 1995 roku Uniwersytet Wychowania Fizycznego i Sportu w Kijowie przyznał Mu tytuł doktora honoris causa.
Prof. dr hab. Henryk Sozański jest laureatem nagród państwowych i resortowych za oryginalne prace twórcze, osiągnięcia dydaktyczne i organizatorskie. W 1996 roku otrzymał wyróżnienie OLIMPIONIK. W 1999 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Prof.
dr hab. Janusz Czerwiński urodził się w 1936 roku w Ostrowi
Mazowieckiej. Jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli świata nauk
o kulturze fizycznej, autorem bądź współautorem ponad 200 publikacji naukowych
publikowanych w wielu czasopismach polskich i zagranicznych. W latach 1981-84
i 1996-2002 Rektor Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku, dziś Rektor
Honorowy AWFiS. Był członkiem Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich
Szkół Polskich i Przewodniczącym kolegium Rektorów AWF. Doktor honoris causa
Uniwersytetu Wychowania Fizycznego i Sportu w Kijowie.
Kazimierz
Górski to legenda polskiego sportu. Urodził się w 1921 roku we Lwowie.
Jako piłkarz debiutował w rodzinnym mieście, ale swój jedyny mecz
w reprezentacji Polski - z Danią w 1948 roku - rozegrał będąc zawodnikiem
Legii Warszawa. W tym klubie rozpoczął też karierę trenerską, asystując
swemu idolowi z dzieciństwa, Wacławowi Kucharowi. Potem - już samodzielnie
- prowadził warszawski Marymont, a następnie Legię, Lubliniankę, Gwardię
Warszawa i ŁKS Łódź.
W latach 1977-84 pracował w Grecji, gdzie dwukrotnie wybierano Go Trenerem Roku; prowadzone przez Niego kluby czterokrotnie zdobywały mistrzostwo i dwa razy puchar kraju. Po zakończeniu kariery trenerskiej przez kilka lat pełnił funkcję Prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej, otrzymując po zakończeniu kadencji godność Honorowego Prezesa PZPN.
Zmarł 23 maja 2006 roku w wieku 85 lat. Prezydent RP uhonorował Go pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Prof. Ferid Murad jest laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii, którą otrzymał w 1998 roku za poznanie roli tlenku azotu i cytozolowej cyklazy guanylowej w sygnałowaniu wewnątrzkomórkowym. Jego odkrycia przyczyniły się również do znacznie lepszego zrozumienia fizjologii wysiłku fizycznego. Prace prof. Ferida Murada to około czterysta artykułów w prestiżowych czasopismach naukowych, obejmujące wiele zagadnień, jednak te dotyczące tlenku azotu i regulacji syntezy cGMP należy uznać za Jego największe osiągnięcie. Kariera naukowa prof. Murada związana była z pracą w czołowych uniwersytetach USA, w tym na Uniwersytecie Medycznym w Cleveland, Uniwersytecie Harvarda w Bostonie, Narodowym Instytucie Zdrowia w Bethesdzie oraz Uniwersytecie w Stanford. Warto podkreślić, że prof. Murad był uczniem innego noblisty – prof. Sutherlanda – laureata Nagrody Nobla w 1971 roku.
Prof. Giancarlo Falcioni jest absolwentem jednego z najstarszych uniwersytetów na świecie, uniwersytetu w Camerino, gdzie w 1976 roku został zatrudniony na stanowisku asystenta, a od 1994 roku piastuje funkcję profesora.
Jest wybitnym specjalistą w dziedzinie biochemii hemoprotein. Do największych osiągnięć naukowych Jego zespołu należą między innymi badania nad właściwościami fizyko-chemicznymi hemoglobiny, mioglobiny i ich wiązaniem tlenu oraz zmianami konformacji tych białek w wyniku wiązania tlenu bądź innych molekuł. Badania prof. Falcioniego dotyczące wiązania i uwalniania tlenku azotu przez hemoglobinę miały duże znaczenie poznawcze. Ponadto znacznie rozszerzyły wiedzę podstawową i pozwoliły na lepsze zrozumienie fizjologicznej roli tlenku azotu w regulacji transportu tlenu oraz w procesie rozkurczu mięśni gładkich.
Współpraca i przyjaźń z Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, zapoczątkowana przez prof. Jerzego Popinigisa, trwa już od ponad trzydziestu lat. Dzięki Jego staraniom, pracownicy AWFiS mieli szansę na odbycie staży naukowych w tym prestiżowym ośrodku naukowym, jakim jest uniwersytet w Camerino. Współpraca prof. Falcioniego i jego współpracowników trwa do dziś, o czym świadczą wspólne projekty badawcze i prace naukowe.
